Αυτό το άρθρο δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα Καθημερινή Ενημέρωση την 13/4/14. Επιτρέπεται η αυτούσια αναδημοσίευση του συνδέσμου της παρούσας σελίδας, απαγορεύεται η αναδημοσίευση του κειμένου, ή μέρους του κειμένου, σε οποιοδήποτε άλλο μέσο.
Οι πιο αυθεντικές συνεντεύξεις εξελίσσονται σαν φιλική συζήτηση, πόσο μάλλον όταν ο συνεντευξιαζόμενος είναι άνθρωπος βαθύτατα αυθεντικός και με πάθος για την τέχνη και τη ζωή. Ο λόγος για την χτεσινή συνάντηση της «κ.Ε.» με την κα Ειρήνη Βαζούκου που εγκαινιάζει την 9η ατομική της έκθεση «Πορεία Ζωής» στην Αίθουσα Τέχνης της Δημοτικής Πινακοθήκης, αύριο Παρασκευή 4/4 στις 19:00.
Η κυρία Βαζούκου είναι ένας άνθρωπος ζεστός, με οξυδερκή κι ευαίσθητη ματιά, τόσο για την τέχνη όσο και για τη ζωή. Το συνολικό της έργο κυμαίνεται από τις πιο αφηρημένες και μεταφυσικές αναζητήσεις στις πιο ανθρωποκεντρικές, και η σειρά που επελέχθη για την έκθεση αυτή είναι βαθειά ανθρωποκεντρική, με πρωταγωνίστρια τη γυναίκα. Βγαλμένα μέσα από βιώματα και με κατευθυντήριο το «ένστικτο» όπως λέει η ίδια, τα έργα της σειράς αυτής είχαν ως έναυσμα ένα πεντάπτυχο «Παράλληλοι δρόμοι» το οποίο έλαβε το Α’ Πανελλήνιο βραβείο ζωγραφικής σε διαγωνισμό το 2011. Η ολοκληρωμένη σειρά παρουσιάστηκε στην Δημοτική Πινακοθήκη Θεσσαλονίκης τον Ιανουάριο 2012, και στη συνέχεια εκτέθηκε στην Πύλη D΄ Aboice της Ρόδου το ίδιο φθινόπωρο. Αυτή την ενότητα θα έχουμε την τύχη να δούμε από κοντά στην έκθεση αυτή.
Παράλληλοι δρόμοι
«Παράλληλοι δρόμοι – που όμως δεν τέμνονται ποτέ», είναι η περιγραφή της ζωγράφου για το πεντάπτυχο που απομονώνει πέντε αρχετυπικές γυναικείες φιγούρες. Το λιτό φόνtο αναδεικνύει τον συμβολικό χαρακτήρα των μορφών, που η κάθε μία περικλείει έναν ολόκληρο κόσμο θυμίζοντας μας πόσο τυχερές είμαστε εμείς που μπορούμε ανέμελα να καθόμαστε σε ένα όμορφο περιβάλλον πίνοντας καφέ, και συζητώντας για τέχνη.
Σε άλλα έργα εστιάζει σε στιγμιότυπα, αναδεικνύοντας εκείνες τις κρυφές στιγμές που κάθε γυναίκα θα αναγνωρίσει, αλλά που σπανίως εκτίθενται σε δημόσια θέα. «Σε αυτή την έκθεση, αργά ή γρήγορα κάθε γυναίκα συναντά τον εαυτό της», εξηγεί η καλλιτέχνιδα, «κι εσύ θα βρεις κάπου τον εαυτό σου», συνεχίζει χαμογελώντας. Το αινιγματικό «κορίτσι με τα μαύρα ρούχα» της αφίσας απομονωμένη στο γκρίζο αστικό τοπίο, η «Καθαρίστρια σε παιδικό σταθμό» με τη σφουγγαρίστρα για λόγχη, η «Μικρή νύφη» πλημμυρισμένη στον πόνο…. εδώ αλήθεια κάθε εικόνα είναι χίλιες λέξεις.
Οι γυναίκες της Βαζούκου δεν είναι ωραιοποιημένες, αλλά είναι αληθινές. Η παρατηρητικότητα, ο επιδέξιος χειρισμός της σύνθεσης, των χρωμάτων, και της κίνησης τις καθιστά καθηλωτικές. Η κάθε μία είναι ένα αναπάντεχο, μύχιο λάκτισμα στην ψυχή του θεατή. Τα απατηλά λιτά φόντα καθορίζουν το πάντοτε έντονο, ενίοτε αινιγματικό συναίσθημα που διέπει κάθε έργο. Κάθε πίνακας αποπνέει ένα ολόκληρο σενάριο προκαλώντας μας να μπούμε μέσα στην αφήγηση – γιατί περί αφηγήσεων πρόκειται.
Έτσι η κα. Βαζούκου έχει πετύχει έναν από τους σημαντικότερους σκοπούς της τέχνης: να σηκώσει έναν καθρέφτη στον θεατή, καθιστώντας πραγματικά ζωντανά σύμβολα τις γυναίκες της συλλογής αυτής.
Γυναίκα και ζωή
Μοιραία η συζήτηση στρέφεται στο ρόλο των γυναικών στις μέρες μας. Η κα Βαζούκου σχολιάζει ότι τελικά, μόνο όταν τονίζουμε τη «διαφορετικότητα» των γυναικών δημιουργείται πόλωση. «Είμαστε απλώς άνθρωποι», λέει, «οι γυναίκες είναι ικανές και κάνουμε πολλά πράγματα που δεν εκτιμώνται, αλλά είναι αυτονόητο ότι είμαστε ίσες». Η ίδια αποτελεί περίτρανη απόδειξη, αφού ως εργαζόμενη μητέρα τριών παιδιών κατάφερε παράλληλα να χαράξει αξιοσημείωτη καλλιτεχνική πορεία. «Απλώς το κάνεις», λέει. «Δεν είναι εύκολο, θέλει οργάνωση, αλλά γίνεται».
Περί τέχνης
«Η εμπορικότητα σκοτώνει την τέχνη», τονίζει η κα. Βαζούκου, και συμβουλεύει κάθε καλλιτέχνη, αλλά ειδικά τους νέους, να παραμένουν πιστοί στον εαυτό τους και στο ένστικτό τους, μακριά από τις σειρήνες της εμπορικότητας. Είναι δύσκολος ο βιοπορισμός από την τέχνη, και η επιτυχημένη δημιουργία δεν μετριέται με την εμπορευσιμότητα.
Ερωτηθείσα για την τέχνη εν μέσω κρίσης, σχολιάζει ότι «στον καιρό της κρίσης θα ξεχωρίσουν επιτέλους οι άξιοι», ενώ για τους γονείς που ίσως θελήσουν να αποτρέψουν την καλλιτεχνική πορεία των παιδιών τους λόγω κρίσης, αναφέρει «δεν είναι εποχή για συμβουλές. Οι γονείς πρέπει να αναθεωρήσουν… πλέον και τα «σίγουρα» επαγγέλματα ενέχουν το ίδιο ρίσκο».
Στο σημείο αυτό παρεμβαίνει η μικρότερη της κόρη, η Κωνσταντίνα, πρωτοετής φοιτήτρια στο τμ. Ήχου και Εικόνας του Ιόνιου Παν/μίου: «Το μεγαλύτερο πράγμα που μπορεί να δώσει ο γονέας είναι να οχυρώσει το παιδί του για να μην του ξεριζωθεί το πνεύμα του». Συμπληρώνει η μητέρα: «Στην ψυχή είμαι 16 χρονών. Δεν θα αλλάξω. Μπορούμε να αλλάξουμε τον κόσμο, μένοντας πιστοί στον εαυτό μας, και να αποτελούμε έτσι πρότυπο».
Η ζωγράφος
Γεννήθηκε στη Ρόδο το 1961. Παρακολούθησε ελεύθερες σπουδές ζωγραφικής, σχεδίου και γλυπτικής, ιστορίας τέχνης και αρχιτεκτονικού σχεδίου σε πλήθος σεμιναρίων κι εργαστηρίων. Από το 1987 έχει παρουσιάσει 8 ατομικές εκθέσεις σε όλη την Ελλάδα κι έχει συμμετάσχει σε πάνω από 60 ομαδικές εκθέσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Δέχτηκε το 2011 το Α΄ πανελλήνιο βραβείο ζωγραφικής από τον ΣΚΕΤΒΕ (Αντιδημαρχία Πολιτισμού –Παιδείας & Τουρισμού Θεσσαλονίκης & Δημοτική Πινακοθήκη Θεσσαλονίκης). Έργα της βρίσκονται στις συλλογές του Μουσείου Νεοελληνικής Τέχνης Ρόδου, της Πινακοθήκης Χανίων, του Βαφοπούλειου Πολιτισμικού Κέντρου Θεσσαλονίκης, της Belle arte lamia, της ATE Bank, στην ΜΚΟ Ιπποκράτης 2.500 χρόνια στην Κώ, της Τράπεζας Δωδεκανήσου, του Υπουργείου Δικαιοσύνης, του Δήμου Ροδίων, της Νομαρχίας Δωδεκανήσου, και σε ιδιωτικές συλλογές στην Ελλάδα και το εξωτερικό.
Πληροφορίες
Εγκαίνια: Παρασκευή 4 Απριλίου 2014, ώρα 19:00. Διάρκεια: έως 30 Απριλίου. Ώρες επίσκεψης: Καθημερινά εκτός Δευτέρας και αργιών από 10πμ έως 5μμ.
Επισκεφθείτε την ιστοσελίδα της ζωγράφου: http://vazoukou.tripod.com/ και τη σελίδα της στο facebook: https://www.facebook.com/pages/Irini-Vazoukou-painter/