[su_row]
[su_column size=”1/2″]

A concerned parent recently asked me for advice for their teenage child who wanted to become a professional artist. I thought that others might be helped by my answer. I don’t have all the answers, but I can speak both as an educator, and as someone who has made art their life’s purpose from a fairly young age, and who once stated that there was nothing else I wanted to do in life. Later of course, I found out that things aren’t quite that simple. So here’s what I had to say: 

Open letter to budding artists,

Get it into your head that life owes you nothing. Nobody owes you anything. You will have to fight with your own strength for everything that is worthwhile, and don’t expect anything handed to you on a plate. You can complain about that, but you won’t change anything… all you will do by complaining is waste energy, irritate those closest to you, and lose the respect of those who do not care about you.

If it is truly art that you love, and not the limelight or self-promotion, then make sure you become as good as you truly can be, and remember that the journey of learning never ends. Until you die, you will have to earn the right to call yourself an artist… none of us ever truly “makes it” . If you think you’ve “made it”, if mediocrity, or copying, or fast, careless work becomes “good enough” for you, then you’re already finished.

To have the freedom to create art as you believe it, feel it, and love it, unless you have all your finances taken care of, then you only have two choices. Either make fashionable, commercial work, that you may not love, as the market demands it, and at some point you’ll be able to afford to create what you truly love, or find a second profession that you can tolerate, that will give you a livelihood, and also give you the freedom to create with a clear soul. When I say “tolerate,” I mean a profession that doesn’t eat away at your soul, but does pay the bills. There is no shame in any kind of honest work – don’t get above yourself. Nobody is “too good” for a given job; as long as it is honest work, it is good enough for you, as long as it doesn’t doesn’t exhaust your spirit. What work that will be is different for everyone. For me it was teaching teenagers…. I love it despite the tiredness, and it keeps me in touch with my own inner teenager. That is how I can then go and do a second night shift in the studio, every night, without fail, and without complaining.

Yes, it is tiring. Yes, the hours will be long and you will work a double shift. Yes, you will become antisocial. Don’t lose your nerve. Don’t give up. And don’t complain. Art is a hard mistress. Only you will know if it is worth it. There will be many difficult moments, many betrayals, many backstabbings, many injustices, and many times when you will want to throw in the towel. You will see the unworthy sail to the top while you are fighting a daily battle. People will turn their backs on you as you rise. Do not let it get to you and do not pay any attention to what others are doing. If you are envious, then become as good as those you envy, don’t try to bring them down because you can’t reach them, and do not copy them. Reach them with your own worth, not through cunning. Don’t become a brag, you’re done for. If you want to be worthy of calling yourself an artist, keep making progress, whatever happens. That is what it means to live for your art and to work for it. Nobody, at least at first, makes a living from art, and sometimes they never quite do. But unless you sell out – which means subjugating your talent, your dignity, your independence, and the purity of your creativity to the lowest bidder and to market whims, then buy yourself the freedom through work. By working honestly and by knowing that you are doing it to honour what you truly love.

Remember, the world owes us nothing. Nor are sycophants or flatterers our  friends. We must push on alone and true friends will appear along the way…. but all that glitters is not gold. If the plan isn’t working, then change it, again and again and as many times as you must. “Do the right and honest thing and don’t worry” is a line of advice that I have been given since childhood, and which has become my own golden rule. This is all that I can offer to younger people wondering “how to become an artist.” Buy yourselves the right to call yourselves artists, and then earn it, every single day of your lives, without making reductions in your professionalism and integrity. At least, this is what I try to do.

Dedicated to every young person with dreams in their eyes and colours in their souls….
[/su_column] [su_column size=”1/2″]

Ρωτήθηκα πρόσφατα από έναν γονιό που αγωνιά για το παιδί του που θέλει να ακολουθήσει την Τέχνη επαγγελματικά, τι θα έπρεπε να το συμβουλέψει στις μέρες που ζούμε. Σκέφτηκα ότι ίσως είναι κι άλλοι που θα τους βοηθούσε η απάντηση. Δεν έχω όλες τις απαντήσεις, αλλά μπορώ να μιλήσω και ως εκπαιδευτικός, και ως άνθρωπος που έχω κάνει την τέχνη σημαία στη ζωή μου από αρκετά μικρή ηλικία, και που κάποτε, κι εγώ δήλωσα ότι δεν θέλω να κάνω τίποτε άλλο στη ζωή μου. Μετά έμαθα ότι δεν είναι τόσο εύκολα τα πράγματα. Απαντάω λοιπόν:

Ανοιχτό γράμμα σε νέους καλλιτέχνες,

Πάρε χαμπάρι ότι η ζωή δεν σου χρωστάει τίποτα. Κανένας δεν σου χρωστάει τίποτα. Θα πρέπει να παλέψεις με τις δικές σου δυνάμεις για ό,τι πραγματικά αξίζει, και να μην περιμένεις να σου έρθει τίποτα στο πιάτο. Μπορείς να γκρινιάζεις γι’αυτό, αλλά δεν θα αλλάξει κάτι… θα σπαταλήσεις ενέργεια, θα εκνευρίσεις και αυτούς που σ’αγαπάνε, θα χάσεις και τον σεβασμό όσων δεν σε αγαπούν.

Αν πραγματικά αγαπάς την τέχνη, και όχι τα φώτα της δημοσιότητας ή την αυτοπροβολή, τότε φρόντισε να γίνεις όσο καλός/καλή μπορείς, και θυμήσου ότι το ταξίδι της μάθησης δεν τελειώνει ποτέ. Μέχρι να πεθάνεις θα κερδίζεις το δικαίωμα να λέγεσαι καλλιτέχνης…. κανείς από εμάς δεν «φτάνει» ποτέ. Αν πεις «έφτασα», αν το μεσοβέζικο σου αρκεί, αν νομίζεις ότι η αντιγραφή ή η «ξεπέτα» (γρήγορο, άγαρμπο έργο) αρκεί, έχεις ήδη τελειώσει.

Για να έχεις την ελευθερία να ασκείς την τέχνη όπως την πιστεύεις, τη νιώθεις, και την αγαπάς, εκτός αν έχεις το οικονομικό πρόβλημα λυμένο δια παντός, έχεις μόνο δύο επιλογές. Ή να φτιάχνεις έργα μοδάτα, εμπορικά, που δεν αγαπάς, όπως σου τα παραγγέλνει η αγορά, και κάποια στιγμή αυτά να σου αποφέρουν τα προς το ζην ώστε να φτιάχνεις και αυτά που σου αρέσουν, ή να βρεις ένα δεύτερο επάγγελμα που αντέχεις, που θα σου καλύψει το βιοποριστικό μέρος για να έχεις την ελευθερία να δημιουργείς με καθαρή ψυχή. Λέγοντας «αντέχεις», εννοώ επάγγελμα που δεν σε φθείρει ψυχικά, αλλά πληρώνει τους λογαριασμούς. Καμία δουλειά δεν είναι ντροπή – μην καβαλήσεις το καλάμι. Ουδείς αναντικατάστατος – δεν είναι κανείς «πολύ καλός» για μια δουλειά. Τίμια να είναι, και είναι αρκετά καλή για σένα. Κοίτα όμως να μη σε φθείρει μέσα σου. Το ποιά δουλειά θα είναι διαφορετικό για τον κάθε έναν. Για μένα ήταν η διδασκαλία σε εφήβους …. το αγαπάω και παρά την κούραση, με κρατάει σε επαφή με την εσωτερική μου έφηβη. Έτσι αντέχω και τη δεύτερη, νυχτερινή βάρδια στο ατελιέ, χωρίς παράπονο.

Ναι, είναι κουραστικό. Ναι, θα δουλεύεις διπλοβάρδιες. Ναι, θα γίνεις αντικοινωνικός/η. Μη λακίσεις. Μη λιποψυχίσεις. Και μη γκρινιάζεις. Η Τέχνη είναι σκληρή ερωμένη. Το αν αξίζει θα το ξέρεις μόνο εσύ. Θα υπάρξουν πολλές δυσκολες στιγμές, πολλές προδοσίες, πολλές πισώπλατες, πολλές αδικίες και πολλές στιγμές που θα θέλεις να τα βροντήξεις. Θα δεις «φελλούς» να ανεβαίνουν εκεί που εσύ δίνεις μάχη. Θα δεις να σου κόβουν την καλημέρα πολλοί. Μη μασήσεις, και μην ασχολείσαι με το τι κάνουν οι άλλοι. Αν ζηλεύεις, τότε κοίτα να γίνεις αντάξιος αυτού που ζηλεύεις, μην προσπαθείς να τους κατεβάσεις επειδή εσύ δεν τους φτάνεις και μην τους αντιγράφεις. Φτάσε τους με το σπαθί σου και τη δικιά σου αξία, όχι με την κουτοπονηριά. Μην ψωνιστείς, την έβαψες. Αν θες να είσαι άξιος, προχώρα ό,τι και να συμβαίνει. Αυτό σημαίνει ζω για την τέχνη μου και δουλεύω γι’αυτήν. Κανείς, στην αρχή τουλάχιστον, αλλά συχνά ούτε και στη μέση, δεν ζει αποκλειστικά από την τέχνη. Και προκειμένου να μην «πουληθείς», κάνοντας δηλαδή υποχείριο το ταλέντο, την αξιοπρέπεια, την ανεξαρτησία σου, και την καθαρότητα της τέχνης σου στον κάθε «μαικήνα» και σε εκείνους που καθορίζουν την αγορά, εξαγόρασέ τα με δουλειά. Δουλεύοντας τίμια και γνωρίζοντας ότι το κάνεις για να τιμήσεις αυτό που πραγματικά αγαπάς.

Ο κόσμος δεν μας χρωστάει τίποτα. Ούτε οι καλοθελητές συμβουλάτορες ή οι κόλακες είναι φίλοι μας. Εμείς με τη ψυχούλα μας πρέπει να πορευτούμε και οι αληθινοί φίλοι εμφανίζονται στην πορεία…. αλλά ό,τι λάμπει δεν είναι χρυσός. Αν δεν βγαίνει το πλάνο, βγάλτε καινούριο εσείς, και ξανά, και ξανά, και όσες φορές χρειαστεί. «Κάνε το σωστό και τίμιο και μη σε μέλλει» είναι μια συμβουλή που μου δόθηκε από μικρή ηλικία και που θεωρώ χρυσό κανόνα στη ζωή μου. Αυτόν ακολούθησαν και οι καλλιτέχνες που έχω θαυμάσει. Αυτό είναι το μόνο που έχω να μεταφέρω και στους νεώτερους που προβληματίζονται. Εξαγοράστε το δικαίωμα να λέγεστε καλλιτέχνες, και μετά κερδίστε το, κάθε μέρα της ζωής σας, χωρίς εκπτώσεις στον επαγγελματισμό και στην αρτιότητά σας. Τουλάχιστον εγώ, αυτό προσπαθώ να κάνω.

Αφιερωμένο σε κάθε νέα και κάθε νέο με όνειρα στα μάτια και χρώματα στην ψυχή…..

[/su_column]
[/su_row]